De Nederlandse antropoloog Danielle Braun helpt werknemers wennen aan het nieuwe normaal tijdens het coronatijdperk. Ze pleit voor herstelrituelen op de werkvloer als de crisis voorbij is.

Braun reisde de hele wereld over en bezocht oude volkeren en stammen die een ramp meemaakten en toch samen weer opkrabbelden. Ze vertaalde hun herstelrituelen naar de post-corona werkvloer en begeleidt Nederlandse ziekenhuizen, scholen, gemeenten en bedrijven om te kunnen wortelen in de nieuwe situatie. Ze schreef ook een boek: ‘Tribaal Kantoorgedoe’, over hoe je op een antropologische manier naar jezelf kan kijken. Niet alleen op de werkvloer, maar ook in de samenleving. Met plezier verzorgde ik haar publiciteit.

Rituelen helpen ons om de overgang te maken van oud naar nieuw. In bijna alle oude stammen is uitroken hét ritueel om afscheid te nemen van een periode of persoon. Dat moeten wij ook doen met Corona: collectief gebruikte mondkapjes verbranden. Die kwade geest moet weg!

Danielle Braun

Zo verbrandde Braun eerder samen met personeelsleden van een familiebedrijf een eikenhouten bureau. Het was van een directielid dat al een jaar daarvoor met pensioen was gegaan. “We stonden op hun parkeerterrein, gooiden een jerrycan benzine over dat ding en hup de hens erin”, vertelt ze. “Pas toen kon iedereen echt afscheid van hem nemen”. 

Als we straks weer teruggaan naar kantoor zijn rituelen volgens Braun hard nodig om weer tot elkaar te komen. Werknemers hebben al maanden vanuit huis gewerkt. Een aantal zijn van de radar verdwenen en verschijnen zelfs niet meer tijdens online vergaderingen. “Die moeten we er weer bijhalen”, zegt Braun. “Veel oude stammen gebruiken dansceremonies als ritueel om elkaar te verwelkomen. Daarmee zeggen ze in feite: wij zijn één groep. In Nederland organiseer ik huwelijksfeesten om personeel weer te herenigen. Die symboliek verbindt, het is magische gebeurtenis die zich vastzet in ons brein”.

Danielle Braun reist de wereld rond om bijna vergeten gebruiken te onderzoeken. Zo doorkruiste ze de Himalaya, trok ze door jungles, bezocht ze oude Quakerhuizen, woonde ze mega-begrafenissen diep in Tana Toraja, Sulawesi Indonesie bij en leerde ze de levenslessen van nomadenvrouwen in Iran. Met haar bijzondere antropologische blik analyseert ze groepsgedrag op kantoor en in de samenleving tijden van de coronacrisis.